Hona iritsi nintzenean gutxi gorabehera banekien zer izango zen aurkituko
nuena. Eta onerako eta txarrerako izan ditu aldaketak pertzeptzio horrek.
Munduan zehar dabilenak badaki aldaketak ugariak direla txoko batetik bestera,
herrialde batetik bestera, eta hauetara ohitu ezean, sentsazio txarrak onak
baino gehiago izango direla. Baina badira batzuk nahiz eta ikusi, eta nahiz eta
hemengo jendeak normaltzat jo, ni neu onartzeko gai ez naizena, eta inoiz
onartuko ez ditudanak.
Gaurkoan, klase artean International Brunch izan dugu nazioarteko ikasleok,
eta benetan janaria izugarria zegoen, eta hizketaldia are hobea. Bertan
gainontzekoez herrialdeetako ikasleez gain, euskaldun bat, kataluniar bat eta
galiziar bat geunden. Brunchean, bazkaltzeaz gain, hitzalditxo batzuk eta
debate moduko batzuk izan ditugu. Ariketaren parte zen. Bertan geunden
herrialde ezberdinetako pertsona guztien herrialdeen inguruko baloreak zeintzuk
diren erabaki behar genuen, eta Mexikorena baita ere, naiz eta nazioarteko
ikasle mexikarrik ez izan, logikoki. Eta asmatu, Espainiaren baloreak: familia,
tradizioa, dibertsitatea, umorea eta festa izan dira. Eta nik hauek onartu egin
ditut, baina izan da asko gustatu zaidan gogoeta bat. Hau nire lagun
galiziarrak bota du: “Dibertsitatea ugaria da bai Espainian, baina gero denok
mutur joka ibiltzen gara (autonomien artean)”.
Asko gustatu zaidan beste hausnarketa bat gure koordinatzaileak egin duena izan da: “Konturatu al zarete Espainiarrek zein autonomietakoak diren aipatu dutela? Jonek Euskal Herrikoa dela esan du, eta ez du aipatu Espainiatik datorrela. Eta berdin Espainiatik datozen gainontzekoek ere. Aldiz besteok herrialdea bere osotasunean aipatu duzue: Alemaniarra, Estatu Batuarra…” Ni ez naiz erori horretan, baina arrazoi zuen. Eta gustatu zait.
Mexikorengatik hitz egitean berriz, bere baloreak irekia, eskuzabala, eta
dibertsitatea izan dira. Honetan bertakoek Mexikori buruz galdetu digute. Nik
onartu behar dut Mexikok momentuz ez didala erakutsi bere alde iluna. Ez dut
ikusi hildakorik, ez tankerik, ez drogarik, ez antzerako ezer, baina inguruan
ditudanek aipatzen didatenaren arabera, duela urte eskas arte guzti hau
egunerokoa zen. Antza denez, Monterrey militarrak sartu ziren narkotrafikoari
aurre egiteko. Narkotrafikoak honen aurrean jendea hiltzeari ekin zion.
Larunbatean kontatu zidaten esaterako, Monterreyko kasino batean 300 pertsona inguru
hil zirela bertako jabeak narkotrafikoari eskatzen ziona ordaindu nahi ez
ziolako.
Edo bertako lagun batek aipatu zidan kalean nolabaiteko mugak jartzen zituztela. Bertara heldu, kotxetik jaisteko esan eta kotxea eta zenuena kentzen zizutela. Hala ere nire lagun honek azeleradoreari sartu eta aurretik eraman zituen. “Ellos o yo” zihoen.
Nire unibertsitatearen kanpoaldean ere hil zituzten bi ikasle,narkoen eta militarren artean zegoen tiroteo batean. Militarrek narkotrafikanteak zirela konfundituta hil zituzten. Honen aurrean militarrek Unibertsitate Tecnologikoko txartela kendu, liburuak eta antzerakoak kendu eta narkoak zirela esan zuten publikoki. Hau gerora ordea argitua izan zen.
Honelako istorioak baditut ugari eta joango naiz kontatzen. Gaur egun, gobernu aldaketari esker, badirudi gobernua berriro narkotrafikoak erosi duela eta guztia lehengora itzuli dela. Eta hemengo jendeak nahiago du horrela, nahiz eta badakiten beraien dirua lapurtzen dutela. Narkotrafikoa eguneroko bihurtu da, eta gobernuz gaindiko indarra lortu du.
Edo bertako lagun batek aipatu zidan kalean nolabaiteko mugak jartzen zituztela. Bertara heldu, kotxetik jaisteko esan eta kotxea eta zenuena kentzen zizutela. Hala ere nire lagun honek azeleradoreari sartu eta aurretik eraman zituen. “Ellos o yo” zihoen.
Nire unibertsitatearen kanpoaldean ere hil zituzten bi ikasle,narkoen eta militarren artean zegoen tiroteo batean. Militarrek narkotrafikanteak zirela konfundituta hil zituzten. Honen aurrean militarrek Unibertsitate Tecnologikoko txartela kendu, liburuak eta antzerakoak kendu eta narkoak zirela esan zuten publikoki. Hau gerora ordea argitua izan zen.
Honelako istorioak baditut ugari eta joango naiz kontatzen. Gaur egun, gobernu aldaketari esker, badirudi gobernua berriro narkotrafikoak erosi duela eta guztia lehengora itzuli dela. Eta hemengo jendeak nahiago du horrela, nahiz eta badakiten beraien dirua lapurtzen dutela. Narkotrafikoa eguneroko bihurtu da, eta gobernuz gaindiko indarra lortu du.
Baina gaiaren muinera itzuliz. Niri atentzio asko deitu didan kontua, eta
brunchean argiro azaldu dudana hurrengo hauxe izan da: Ni Mexikora iritsi
nintzen lehen egunean, etxea antolatu, maletak hustu eta antzerakoak egin
ondoren supermerkatu batera joan ginen, Walmart izeneko supermerkatua zehazki.
Bertan produktuak hartu ondoren kaxarantz joan ginen. Eta kajera produktuak
pasatzen joan ahala hara non hasten den 80 urteko aitona bat nire produktuak
poltsetan sartu eta nire karroan sartzen. Hau oso arrunta da hemen, jubilatuak
jendeari beraien erosketak poltsetan sartu eta karroan ezartzen joan ohi dira
propina baten truke. Hau Mexikoko pentsioak barregarriak direlako da eta
jubilatuek lanean jarraitu behar izaten dute bizirauteko. Izugarrizko pena eman
zidan horrek, eta hildakoak, tankeak eta narkoak baino askoz ere tristeagoa
iruditu zitzaidan. Imajinatu zure aitona edo amona supermerkatu batean 10 orduz
produktuak poltsetan klasifikatzen propinen truke. Lotsagarria, eta guztia
korruptzioaren erruz. Euskal Herrira iritsiko ote zaigu honelakorik? Pentsioak
desagertzean, hauek desagertu edo murriztuko baitira era batean edo bestean,
supermerkatuetan edo beste nonbait antzerako lanetan aritu beharko ote dugu guk
edo gure gurasoek, lanean sos batzuen truke?
Okerrena ordea ez da hori, txarrena, jendeak normaltasun osoz hartzea da,
ohituta guztiak, Irak, Afganistan eta antzerakoetan gertatzen diren hilketak
eta zapalketak egunero hartzen dugun normaltasunean hartzea bezala, edo Txina,
Hego korean eta Taiwanen Zara eta milaka arropa dendatako arropak, gero eta
denda gehiago, giza eskubideak urratuz eta kondizio sinestezinetan egitea
normala iruditzen zaigun bezalaxe.
Brunchak hurrengo astean jarraituko du eta izango da zer edo zer.
Bitartean ondo izan eta zaindu.
Jon